Có hai nơi duy nhất trên thế giới giữ kỷ lục đạt bảy trong số 10 tiêu chí cần thiết để lọt vào danh sách di sản thế giới của Unesco.
Thứ nhất là Thái Sơn, một trong năm ngọn núi khổng lồ ở tỉnh Sơn Đông, Trung Cộng. Thứ hai là khu Di sản Thiên nhiên Hoang dã Toàn cầu ở Tasmania, một chuỗi sáu công viên quốc gia bao phủ một phần năm diện tích đảo của bang nằm ở cực nam nước Úc.
Cơ quan Quản lý Công viên và Đời sống Hoang dã Tasmania nói nơi này là một trong những nơi hoang dã thật sự còn sót lại trên thế giới.
Từ rặng Wilmot ngắm xuống hồ Pedder
Và khu vực hoang dã nhất, rộng nhất, ít người tới nhất là Công viên Quốc gia Southwest, rộng 6.000 cây số vuông, gồm các dãy núi mang sắc xanh – vàng, các hồ băng, những con sông hung dữ, những khu rừng nhiệt đới và những vùng đồng hoang nằm ở góc tây nam của hòn đảo được mệnh danh là đảo cây táo này.
Nơi không bóng người
Các cơn gió lốc và những trận mưa tầm tã quần đảo nơi này trong gần chín tháng mỗi năm. Khi những vạt nắng cuối cùng cũng xuyên qua được đám mây cuộn dày vào tháng Mười Hai thì cũng là lúc công viên quốc gia đón chào hai nhóm khách đặc biệt.
Nhóm đầu tiên với khoảng 1.000 người mỗi năm, gồm những tay đi bộ đường trường riêng rẽ; họ bay đến từ khu mỏ thiếc cũ ở Melaleuca nằm ở vùng duyên hải miền nam Tasmania, nơi bắt đầu của tuyến đường dọc bờ biển, South Coast Track.
Với khung cảnh núi non làm sững người, những điểm vượt dòng sông nước siết, dốc đứng cứng cơ chân và thời tiết khắc nghiệt, hành trình vất vả kéo dài 84 cây số tới ngôi làng Cockle Creek ở phía đông được coi là một trong những tuyến đi bộ đường trường hoang dã, thách thức nhất thế giới.
Cắm trại trên đỉnh Eve Peak thuộc rặng Anne
Những người đi bộ phải đủ sức để vác theo balo cỡ lớn với đủ quần áo và đồ ăn cho một tuần, cộng với bộ bếp du lịch để nấu ăn, lều, túi ngủ, túi đồ y tế và bộ phát tín hiệu vô tuyến gọi cứu hộ.
Nhóm thứ hai gồm khoảng 100 người tham gia một trong tám chuyến chèo thuyền kayak hàng năm, là hoạt động có tên Roaring 40’s, bắt đầu từ đầu tháng Mười Hai đến giữa tháng Ba.
Là một trong hai công ty du lịch sinh thái duy nhất được phép hoạt động trong công viên này, Roaring 40’s tổ chức các chuyến chèo thuyền mạo hiểm kéo dài từ ba đến bảy ngày, đi qua các vùng biển thuộc Khu bảo tồn Hàng hải Cảng Davey, là nơi hẻo lánh nhất, ít người qua lại nhất của Công viên Quốc gia Southwest.
Quyền độc quyền này rất có thể sẽ sớm mất đi, bởi Cơ quan Quản lý Các Công viên Quốc gia và Đời sống Hoa dã Tasmania đang cân nhắc tới việc biến toàn bộ khu vực Di sản Hoang dã Tasmania, trong đó bao gồm cả Công viên Quốc gia Southwest, thành thủ đô du lịch sinh thái mới trên thế giới.
Theo các số liệu mới nhất từ tờ Sydney Morning Herald, trong số 37 loại hình du lịch tiềm năng được kiến nghị, các quan chức chính phủ đang xem xét phát triển loại hình mô hình đi bộ đường dài có dịch vụ hướng dẫn cao cấp trên tuyến đường dọc biển South Coast Track.
Việc này kéo theo nhu cầu phải xây cất năm địa điểm có lều trại cố định để làm nơi dừng chân, và các bãi đáp dành cho máy bay trực thăng, từ đó thu hút thêm hàng ngàn du khách tới mỗi năm.
Hoàng hôn tại vũng Bramble Cove
"Việc nâng cấp đường băng thô sơ ở Melaleuca thành một sân bay nhỏ đang được bàn đến,” người phụ trách nhóm thám hiểm của Roaring 40’s, Reg Grundy nói.
"Nếu việc đó được tiến hành, máy bay sẽ có thể cất cánh và hạ cánh 12 tháng một năm và việc xây dựng một loạt các nhà nghỉ sinh thái ở đây sẽ khả thi. Dù chuyện đó có xảy ra hay không, thì tôi nghĩ rằng nơi này chắc chắn sẽ thay đổi."
Ở rìa thế giới
Tôi tham gia chuyến thám hiểm ba ngày của Roaring 40’s, với hành trình 112km qua Khu bảo tồn Hàng hải Port Davey để ngắm nhìn công viên trước khi có những thay đổi diễn ra.
"Máy bay hạ cánh thế nào?" Grundy hỏi. Ý ông nói đến chuyến bay ngồi bó gối chật chội của chúng tôi từ thủ phủ Hobart, bay men theo những ngọn núi lởm chởm từ biển nhô lên ở dọc ven biển phía nam Tasmania trước khi hạ cánh xuống Melaleuca.
Là một người tốt bụng với giọng nói đặc Úc và phong cách rất giống với Bear Grylls, tay phiêu lưu chuyên thử nghiệm các kỹ năng sinh tồn nơi hoang dã khắc nghiệt đồng thời là một người dẫn chương trình truyền hình nổi tiếng của Anh, Grundy coi mọi thứ đều đơn giản, trừ vấn đề đảm bảo an toàn.
"Tôi sẽ không tô vẽ văn vẻ gì hết," ông nói. "Đây là một cuộc thám hiểm ở rìa thế giới. Chẳng có gì ở đây hết. Nếu thời tiết biến động, chúng ta cần phải có đủ tự tin để sống sót ở vùng hoang dã trong thời gian dài."
Hồ Oberon ở dãy núi Western Arthur
Từ đường băng, chúng tôi mang theo túi đồ, băng qua cánh đồng đầy hoa dại tới bờ lạch Melaleuca, nơi có vài chiếc thuyền kayak đôi loại đi trên biển với đồ dùng cần thiết đã chờ sẵn.
Sau khi mặc bộ đồ chịu gió, nước, chúng tôi lên thuyền và bắt đầu chèo vào vùng hoang dã.
Hệ sinh thái đặc biệt
Chúng tôi mất cả buổi sáng chèo lên hướng bắc mới tới được khu vực biển Melaleuca, một vùng nước hẹp với những hàng cây đước, rồi ăn trưa ở Forrest Lagoon, một khu trại dọc đường có chừng chục căn nhà gỗ cách Melaleuca 6km xuôi theo dòng sông.
Sau khi lót bụng với vài lát bánh mì, chúng tôi chèo tiếp lên phía bắc vào Bathurst Harbour trước rẽ sang hướng tây vào vùng Bathurst Narrow.
Tại đây, lần đầu tiên chúng tôi được nhìn thấy làn nước của khu bảo tồn Port Davey Marine. Nó có màu nước trà, tạo ra từ sự hoà trộn của dòng nước ngọt với lượng nước mặn, bao quanh bởi những bãi thạch anh và đá phủ rêu xanh lục hoặc màu vàng huỳnh quang. Port Davey là một trong những cửa sông có màu kỳ lạ nhất trên Trái Đất.
Bên dưới mặt nước là một thế giới thậm chí còn kỳ lạ hơn nữa - một hệ sinh thái thiếu ánh mặt trời, là nơi của các loại rong biển, san hô mềm, sao biển, cầu gai màu cam, đỉa biển và các động vật biển không xương sống vốn chỉ có ở đây.
Cắm trại gần vũng Camble Cove
Nguồn sáng yếu ớt và nguồn dinh dưỡng thấp đã ảnh hưởng tới toàn bộ nhịp thở sinh thái; tại Port Davey hầu như không có chim chóc gì, khiến khu bảo tồn tĩnh mịch đến rợn người.
Chúng tôi trải qua đêm cắm trại đầu tiên trên bãi biển Balmoral, một trảng cát thạch anh trắng trông nhỏ bé bên những vách đá cheo leo hùng vĩ của núi Rugby.
Miền đất hoàn toàn tách biệt với thế giới
Giữa hè mà vẫn cảm thấy lạnh, chúng tôi cuộn mình trong túi ngủ, nằm trong những căn lều cá nhân hầm hập hơi nước.
Thời gian không còn ý nghĩa gì nữa khi chúng tôi tiếp tục chèo ngược sông tới Bathurst Channel, là vùng nước dài 12km nối với Nam Đại Dương.
Chúng tôi chèo qua những hòn đảo nhỏ có những đám cần tây ở trên, nơi chưa từng biết đến lửa trong hàng thế kỷ qua và phủ kín các loài cây cối, hoa cỏ đã tuyệt chủng trên đất liền từ lâu.
Nước nơi này sâu hơn, có chỗ sâu tới 40 mét, đen sẫm như mực và được bao quanh bởi những bức tường đá phủ đầy hải quỳ màu cam, rong biển xanh ngả sắc huỳnh quang và tảo bẹ màu vàng.
Đằng sau đám cỏ rong này, nhìn ra khắp nơi ta thấy những rặng núi xanh xám, những khe đá bị nước xâm thực lõm vào trong với những hàng cây bạch đàn tối sẫm, trông như nếp da nhăn của gã khổng lồ đang ngủ.
Mt Rugby soi bóng xuống vịnh Bathurst Harbour mờ sương
Vào ngày thứ hai, khi cắm trại gần một trạm săn cá voi từ xưa tại Bramble Cove, chúng tôi tìm thấy vài vỏ chai thuỷ tinh méo mó được làm thủ công từ thời đầu thế kỷ 19, dùng đựng rượu rum.
Chúng tôi cũng dừng chân tưởng nhớ bên mộ Critchley Parker Junior, một doanh nhân Melbourne bị lạc và chết vì kiệt sức hồi đầu thập niên khi thám hiểm một vùng đất với ý tưởng táo bạo để thiết lập một quê hương cho người Do Thái ở châu Âu.
Chúng tôi cũng đã đến thăm một trong 37 địa điểm hang động thổ dân Úc châu nổi tiếng trong Khu bảo tồn Hàng hải Port Davey, nơi các nhà khảo cổ đã tìm thấy các món đồ bằng đá 30.000 năm tuổi và bằng chứng về hoạt động đánh bắt hải sản.
Sáng hôm sau, chúng tôi dỡ trại một giờ trước khi trời sáng và đi một vòng trên cửa sông Bathurst Channel và Port Davey.
Chèo thuyền trên sóng dữ
Với những cơn sóng dồn dập ập vào từ Nam Đại Dương, đường bờ biển Port Davey là một quần thể gồm những vách đá dựng đứng cạnh biển, những vịnh nhỏ kín gió, bãi biển lộng gió và các hòn đảo tí xíu lỗ chỗ như tổ ong với các vòm đá đủ rộng để ta chèo thuyền qua.
Những hòn đảo nhỏ ở Port Davey
Nhóm đảo đầu tiên - quần đảo Breaksea – nằm cách cửa Bathurst Channel không tới 1km. Nhưng tới được đó là cả một thử thách. Không như mặt nước phẳng lặng thường gặp ở các cửa sông, những cơn sóng ở Port Davey có thể cao tới 4m, thậm chí tới 12m trong những trận bão cuồng nộ mùa đông.
"Ta sẽ có cảm giác vừa sợ vừa thích khi những con sóng lớn đầu tiên quét qua đáy thuyền kayak," Grundy nói với vẻ giễu cợt.
Sau khi tới được đảo, chúng tôi dành một giờ khám phá hang động trên biển, chèo xuồng qua vòm đá và và những vách đá cao chót vót trong lúc sóng biển không ngừng xô, đập ồn ào vào bờ đầy vách đá và lộng gió.
Grundy ra hiệu rằng chúng tôi không thể ở đây lâu hơn nữa.
Nam Đại Dương là nơi có những con sóng lớn nhất thế giới; thời tiết chỉ cần thay đổi một chút cũng có thể khiến chúng tôi gặp rắc rối.
Chúng tôi nhanh chóng quay thuyền và trở lại cửa sông, đi vào vùng nước màu trà yên bình lặng lẽ Melaleuca.
Ở nơi tách biệt khỏi phần còn lại của thế giới này, thiên nhiên thống trị mọi thứ và tôi cảm nhận vô cùng rõ về sự cô đơn.
Sau 15 năm chuyên viết về du lịch, tôi may mắn được tới thăm hầu hết những vùng đất kỳ lạ, bất thường và xa xôi nhất trên thế giới. Nhưng hiếm nơi có thể so sánh được với Công viên Quốc gia Southwest, một nơi đẹp không tưởng, không hằn dấu thời gian và nằm ở bên rìa thế giới.
Ian Lloyd Neubauer
